Flag of Timor-Leste

USAID Nia Projetu Reforsa Servisu Saúde Báziku

Language: English | Tetun

Objetivu:

USAID Nia Projetu Reforsa Servisu Saúde Báziku suporta USAID nia Estratéjia Kooperasaun Dezenvolvimentu Nasaun nia objetivu haforsa institusionál no kapasidade umanu hodi hadi’a moris sidadaun Timor-Leste, kontribui espesifikamente ba hasae kapasidade ba Prestasaun Servisu ne’ebe Responsivu iha Nivel Nasionál no Sub-Nasionál.

Lokalidade:

Nivel Nasionál no Munisípiu ……?

Parseriu:

John Snow International Research & Training Institute, Inc.

Durasaun: Tinan 5

Kontratu:$ 8.4 million

Parseriu Kontaktu:

Marianne Viatour

Chief of Party

Email: mviatour@jsi-timor.com   

USAID Kontaktu:

Teodulo Ximenes

Ofisiais Saúde

Email: tximenes@usaid.gov

 

Lala’ok:

Ministériu de Saúde Timor-Leste (MdeS) halo progresu makaas atu estabelese sistema saúde maka funsiona di’ak no efetivu. Ne’e akontese apesar de dezafiu ne’ebe mak hasoru depois de independénsia. Ambiente polítika daudauk apoiu intervensaun importante iha area saúde inan, saúde labarik no kosok oan foin moris, inklui planeamentu familiar.    

MdeS besik atu to’o ninia rekerimentu rekursu umanu iha servisus báziku saúde inan, saúde labarik no kosok oan foin moris, , planeamentu familiar no saúde sexual no reprodutiva, bainhira ninia pesoál saúde hetan treinu di’ak no hetan rekursu sufisiente bainhira hala’o kna’ar   iha Sentru Saúde Komunidade  no Postu Saúde iha nasaun laran tomak.

Hakbi'it Project

Pesoál MdeS balu presiza atensaun espesiál, inklui médiku treinadu iha Cuba no agora daudauk hala’o kna’ar iha munisípiu,  parteira sira ne’ebe seidauk hetan sertifikasaun no parteira foun ne’ebe foin graduadu. Kompeténsia pesoál saúde iha planeamentu familiar, fó konsellu kona ba espasu oan no isin rua ne’ebe saudavel, maternidade seguru, kuidadus esensiál ba kosok oan foin moris, no abilidade seluk presiza treinu ne’ebe kualidade aas, akompañamentu depois de treinamentu,  supervizaun suportivu, instrusaun no servisu hamutuk ho ema ne’ebe peritu.      

Rezumu:

USAID Nia Projetu Reforsa Servisu Saúde Báziku suporta USAID nia Estratéjia Kooperasaun Dezenvolvimentu Nasaun nia objetivu haforsa institusionál no kapasidade umanu hodi hadi’a moris sidadaun Timor-Leste, kontribui espesifikamente ba hasae kapasidade ba Prestasaun Servisu ne’ebe Responsivu iha Nivel Nasionál no Sub-Nasionál. 

Projetu sei hasae abilidade kuadrus Ministériu de Saúde hodi presta servisu ne’ebe ho kualidade aas no impaktu ne’ebe makaas. Depois de projetu remata, Ministériu de Saúde sei kontinua fornese servisus iha area saúde inan, saúde labarik no kosok oan foin moris, no planeamentu familiar, kompeténsia bazeia ba sertifikasaun no suporta iha fatin servisu ba kuadrus Ministériu Saúde nasaun laran tomak.

Projetu sei hasae adesaun pesoál saúde ba protokolu no padraun sira, hasae persentajen feto simu konsulta dala haat bainhira isin rua, hasae numeru ba partu iha fasilidade de saúde, no hasae uzu ba planeamentu famíliar hanesan sukat ho “Couple Years of Protection” espesiálmente ba joven  no feto ne’ebe iha paridade aas.  

USAID Nia Projetu Reforsa Servisu Saúde Báziku sei apoiu Ministériu de Saúde iha munisípiu Covalima ne’ebe sei sai modelu ba Timor-Leste no ezemplu koordenasaun forte ho nivel nasionál iha Dili. Sasukat ba munisípiu modelu maka hanesan kualidade servisu integrada no servisu iha komunidade nia let, hadi’a kualidade, servisu hanesan ekipa, mikro-planeamentu, rezolve problema no monitorizasaun. Iha munisípiu Covalima, USAID Nia Projetu Reforsa Servisu Saúde Báziku sei apoiu Ministériu de Saúde identifika no ultrapasa barreira ba prestasaun servisu saúde no utilizasaun, inklui difikuldade ba asesu ho distánsia dook, falta de medikamentu, menus koñesimentu konaba ajuda ne’ebé presiza, falta de servisu espesializada, no pesoál saúde ne’ebe laiha abilidade atu hala’o kna’ar. Bainhira kapasidade servisu saúde no utilizasaun aumenta, munisípiu ida ne sai modelu ba hasa’e oportunidade iha nivel nasionál atu hadi’a provizaun servisu saúde iha Timor-Leste.