USAID Asina Akordu atu Ajuda Reforma Funsionamentu Alfándega Timor-Leste

Atu fó sai kedas

Domingu, Juñu 11, 2017
Development Outreach Communications Officer James Reindl or Development Outreach Communications Specialist Cristóvão Fausto Guterres
+670 330 0500

DILI, TIMOR-LESTE – Funsionamentu alfándega iha Timor-Leste sei hetan reforma no simplifika liu tan atu promove dezenvolvimentu ekonómiku, transparénsia iha negósiu no seguransa ne’ebé bo’ot liu tan no adosaun padraun komérsiu mundiál liu husi projetu foun ho valor millaun 5ne’ebé ohin anunsia husi Ajénsia Estadus Unidus ba Dezenvolvimentu Internasionál (USAID) no Ministériu Finansas Timor-Leste nian.

USAID asina ona akordu ho International Business Initiatives Corp. (IBI), atu hahú serbisu imediatamente ba projetu ho durasaun tinan tolu, ne ' ebé mak tuir planu sei remata iha fulan-Maiu tinan 2020. Projetu ne'e sei rezulta funsionamentu alfándega ida ne’ebé efisiénsia no efikás liu tan ne'ebé tuir padraun mundiál no aumenta reseita governu nian.

“USAID nia projetu foun alfándega ne’e dezeña atu asegura katak Governu Timor-Leste bele tuir padraun globál ba funsionamentu alfándega, nu’udar pré-kondisaun ida hodi adere ba Organizasaun Mundiál ba Komérsiu no Asosiasaun Nasaun sira Sudeste Aziátiku (ASEAN)," hateten Diretora Misaun USAID-Timor-Leste, Sra. Diana Putman.

Projetu ne'e sei haforsa governasaun Autoridade alfándega foun, nu’udar instituisaun xave governu nia ida, ne'ebé sei kontribui hodi atinje objetivu husi Planu Reforma Fiskál Governu Timor-Leste nia.  Planu ne'e sei aumenta reseita liu husi hadi’a sistema, prosedimentu no pesoál ne ' ebé di'ak liu.

"Autoridade Alfándega ida ne’ebé mak professional no transparente mak hanesan odamatan ba prosperidade ba Timor-Leste, no Governu Timor-Leste fó agradese ba USAID ba kompromisu atu tulun ita hodi reforma ita nia alfándega," hateten Vise Ministru Finansas Sr. Helder Lopes. "Projetu tinan tolu ne'e sei ajuda hasa'e ita-nia reseita doméstika, fasilita komérsiu no haforsa ita-nia kapasidade institusionál atu atrai investimentu no diversifika ita nia ekonomia."

Projetu alfándega – USAID/Timor-Leste nia atividade Aumenta Rendimentu ba Governasaun Di’ak (REGGA, Akrónimu iha Ingles) – implementa atu ajuda Timor-Leste haforsa demokrasia no governasaun. Tuir projetu nia dezeñu, IBI sei haforsa kapasidade institusionál no umanu ba Autoridade alfándega, atu nune’e alfándega bele tuir prátika di'ak komérsiu nian iha nivel globál no rejionál, espesifikamente tuir Enkuadramentu Padraun Organizasaun Mundial Alfándega tinan 2005 hodi Asegura no Fasilita Komérsiu Globál (SAFE, Akrónimu iha Ingles), Revizaun Deklarasaun Arusha tinan 2003 kona-ba governasaun di’ak no integridade iha alfándega no komponente komérsiu husi  ASEAN nia Akordu kona-ba Komérsiu iha area Bens. Hadi’a funsionamentu alfándega mós sei ajuda aselera kreximentu ekonómiku no investimentu liu husi hamenus kustu ba komérsiu no habadak prosesu despaxu alfándega nian.

USAID serbisu besik ho governu no povu Timor-Leste nian, hodi promove kreximentu ekonómiku ne’ebé inkluzivu no sustentável, espesiálmente iha setór agrikultura nian; enkoraja kompetitividade setór privadu; resolve dezafiu saúde ne’ebé sériu, liu-liu hirak ne’ebé afeta  feto no labarik; haforsa instituisaun demokrátiku sub-nasionál no fundasaun ba governasaun di’ak; proteje ambiente; no ajuda populasaun ne’ebé iha risku atu adapta mudansa klimátiku.