Tháng 10/2016 -- Lê Minh Thành là trưởng nhóm G-Link, một tổ chức dựa vào cộng đồng và đồng thời là một doanh nghiệp xã hội hỗ trợ cộng đồng nam quan hệ tình dục đồng giới và nữ chuyển giới tại thành phố Hồ Chí Minh. Thành cũng là một trong những người đầu tiên cung cấp xét nghiệm HIV không chuyên tại Việt Nam. Trong vai trò này, anh cung cấp dịch vụ xét nghiệm HIV trực tiếp tới khách hàng là nam quan hệ tình dục đồng giới và nữ chuyển giới với kỹ thuật xét nghiệm nhanh HIV qua mẫu máu lấy từ đầu ngón tay, một phương pháp chẩn đoán có thể thực hiện dễ dàng và nhanh chóng.
Khi khách hàng nhận được kết quả phản ứng từ xét nghiệm nhanh, nếu được khẳng định là dương tính với HIV Thành sẽ tư vấn để họ đi làm xét nghiệm xác nhận và điều trị sớm.
Dịch vụ xét nghiệm không chuyên mới do G-link cung cấp nhờ hỗ trợ từ dự án Thúc đẩy Tăng trưởng Thị trường do USAID tài trợ. Đây là một chương trình dựa vào cộng đồng mới được triển khai với mục tiêu thiết kế là đáp ứng nhu cầu xét nghiệm trong các nhóm quần thể đích có nguy cơ nhiễm HIV cao tại Việt Nam. Cách tiếp cận thân thiện với cộng đồng được áp dụng nhằm đưa dịch vụ xét nghiệm tới gần hơn với những người cần nhất - các nhóm quần thể đích như nam quan hệ tình dục đồng giới và nữ chuyển giới, người nghiện chích ma túy, phụ nữ mại dâm và khách hàng của họ. Dự án được khởi động vào tháng 10/2015 vào do tổ chức PATH, một tổ chức toàn cầu về y tế, thực hiện.
Một khách hàng của G-link là nam quan hệ tình dục đồng giới cho biết: “Xét nghiệm tại cộng đồng rất thuận tiện và thân thiện. Tôi có thể xét nghiệm bất cứ lúc nào, ở bất kỳ đâu và tôi thất rất thoải mái khi xét nghiệm. Xét nghiệm cũng nhanh - Tôi không phải đợi lâu mới có kết quả”.
Những người làm xét nghiệm không chuyên ở khu vực thành thị cung cấp dịch vụ ở văn phòng của các tổ chức dựa vào cộng đồng hoặc tại các điểm tiếp cận cộng đồng như quán café, công viên và những nơi cung cấp dịch vụ xông hơi. Ở các khu vực nông thôn miền núi, người làm xét nghiệm không chuyên sẽ thực hiện xét nghiệm tại nhà của họ hoặc tại nhà của khách hàng.
Các nhóm quần thể đích mà Dự án Thúc đẩy Tăng trưởng Thị trường hướng tới thường phải đối mặt với sự kỳ thị và phân biệt đối xử và do vậy họ thường không thấy thoải mái khi tới các cơ sở công cộng. Trước khi có dịch vụ xét nghiệm không chuyên, việc xét nghiệm HIV chỉ có ở các bệnh viện công hoặc trung tâm y tế huyện. Bên cạnh đó, việc không có các dịch vụ tư vấn và hỗ trợ đi kèm xét nghiệm HIV làm giảm số lượng người được kết nối tới điều trị sau khi được chẩn đoán.
Kể từ thời điểm dự án bắt đầu vào năm ngoái, hơn 150 người cung cấp dịch vụ không chuyên đã được tập huấn để thực hiện dịch vụ xét nghiệm nhanh có chất lượng, trong đó có bao gồm tư vấn. Dự án được thực hiện ở trung tâm thành phố Hồ Chí Minh và các tỉnh Điện Biên và Nghệ An.
Lang Thị Nhất là cán bộ y tế của một ngôi làng ở Nghệ An. Sau khi tham gia tập huấn vào đầu tháng 3, chị đã xét nghiệm cho hơn 38 khách hàng nguy cơ cao và phát hiện được 5 ca nhiễm HIV.
Chị Nhất cho biết “Các khách hàng biết và tin tưởng chúng tôi, quy trình rất đơn giản và thuận tiện. Một khía cạnh được khách hàng của chúng tôi đánh giá cao nhất là họ không phải đi đâu để xét nghiệm như trước đây”.
Kết quả ban đầu của dự án ở cả khu vực thành phố và nông thôn đều rất đáng khích lệ. Trong 4 tháng đầu tiên cung cấp dịch vụ, những người cung cấp dịch vụ không chuyên đã xét nghiệm cho hơn 6.900 khách hàng nguy cơ cao. Việc phát hiện các ca nhiễm HIV mới được thực hiện đặc biệt hiệu quả, với hơn 3,3% khách hàng khu vực nông thôn và 8,4% khách hàng khu vực thành thị có xét nghiệm dương tính với HIV. Những người cung cấp dịch vụ không chuyên đã hỗ trợ 348 khách hàng có kết quả khẳng định dương tính với HIV đăng ký tiếp nhận dịch vụ chăm sóc và điều trị HIV sau khi có kết quả xét nghiệm.
Thành công bước đầu của dịch vụ xét nghiệm HIV tại cộng đồng cho thấy tầm quan trọng của biện pháp tiếp cận này nhằm tăng tỷ lệ xét nghiệm thường xuyên trong các nhóm quần thể đích, đặc biệt với những người chưa từng tới xét nghiệm tại các cơ sở y tế.
“Chương trình đáp ứng nhu cầu thực tế được cộng đồng các nhóm nguy cơ cao mong đợi từ lâu. Chúng tôi thấy được tiềm năng lớn để có thể thu phí dịch vụ này để chúng tôi duy trì hoạt động trong tương lai”, anh Nguyễn Công Hậu, một thành viên cung cấp dịch vụ không chuyên cho cộng đồng nam quan hệ tình dục đồng giới tại thành phố Hồ Chí Minh thông qua G3VN-một tổ chức dựa vào cộng đồng, chia sẻ.
LINKS
Building a Climate-Smart Vietnam
Follow @USAIDVietnam, on Facebook, on Flickr, on YouTube
Comment
Make a general inquiry or suggest an improvement.